Chương 3: Học cách chỉ làm hài lòng người thực sự quan trọng – Người ấy là ai?
Người dịch: Ngô Phương Chí
“Tôi như một con tắc kè”, Todd, một Nice Guy độc thân 30 tuổi thú nhận, “Tôi có thể trở thành bất kì ai mà tôi tin rằng sẽ được người khác yêu thích. Với những đứa bạn thông minh, tôi tỏ ra thông mình và dùng từ ngữ mang tính hàn lâm. Trước mặt mẹ, tôi là một đứa con đáng yêu ngoan ngoãn. Ở với bố, tôi thường bàn luận chủ đề thể thao. Trong mắt đồng nghiệp, tôi là một gã hay chửi thề… bằng mọi giá để trông thật ngầu. Ẩn sau tất cả, tôi không chắc tôi là ai hay có ai thực sự thích tôi vì bản thân tôi. Nếu tôi không thể nhận ra họ muốn tôi như thế nào, tôi sợ sẽ bị bỏ rơi. Cái hay là, đằng nào tôi cũng cảm thấy cô đơn mọi lúc.”
Mọi thứ 1 Nice Guy làm đều cố ý hoặc vô tình tính toán đề nhận được sự ủng hộ và tránh bị ghét. Nice Guy luôn tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài trong mọi mối quan hệ và tình huống, kể cả từ người lạ và người mà gã không thích. Todd là một ví dụ của người mà vì sự Toxic Shame, tin rằng phải trở thành người mà mọi người mong muốn, Nice Guy tin rằng cần phải biến đổi cá tính tùy tình huống như tắc kè nếu muốn được yêu quý, thỏa mãn nhu cầu và có được một cuộc đời vô ưu vô lo.
Nice Guy thường xuyên tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài thường phản tác dụng. Bằng việc cố gắng làm được lòng mọi người, Nice Guy lại thường làm người xung quanh chán chường – kể cả chính bản thân gã.
TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN
Vì Nice Guy không tin rằng gã ổn, gã tìm vô số cách để thuyết phục mọi người rằng gã đáng yêu và đáng được khao khát. Gã có thể tập trung vào một vài điểm của bản thân (ngoại hình, tài năng, trí tuệ), việc gã làm (cư xử tốt, làm việc chăm chỉ) và cả những yếu tố bên ngoài (1 vợ, 2 con, 3 tầng, 4 bánh) để tỏ ra có giá trị và có được công nhận.
Tôi cho rằng cơ chế tìm kiếm sự công nhận này thực tế là trói buộc. Nice Guy gắn liền giá trị bản với những thứ bên ngoài và dùng chúng để thuyết phục mọi người rằng gã có giá trị. Không có những ràng buộc này, Nice Guy không biết điều gì có thể khiến người khác yêu quý mình. Trở thành 1 Nice Guy là hình thái trói buộc cao nhất dành cho 1 thằng đàn ông. Gã thực lòng tin rằng sự tận tâm trở nên “tốt” và làm “đúng” mang đến cho gã giá trị và bù đắp lại cảm xúc tự ti luôn hiện hữu trong tâm gã.
Bởi vì sự hổ thẹn vô lý này, Nice Guy không có cách nào hiểu được rằng gã có thể được mọi người yêu quý khi gã là chính gã. Gã tin rằng gã là 1 kẻ tồi tệ (gã Nice Guy tự nhận “Tao cực kì tốt” không hề nhận thức được sự tồn tại của niềm tin cốt lõi này, nhưng nó vẫn tồn tại, ngấm ngầm điều khiển gã). Từ đó gã giả dụ nếu ai đó biết về gã, họ sẽ khám phá ra điều tương tự. Gã cho rằng tự trói buộc bản thân vào thứ gã cảm thấy có giá trị và thu về sự công nhận là điều cần thiết nếu muốn được yêu quý, thỏa mãn nhu cầu và có được một cuộc đời vô ưu vô lo.
Bài thực hành số #4
Tôi đã làm khảo sát trong 1 vài nhóm “No More Mr. Nice Guy!” và hỏi về những trói buộc nào họ hay dùng để có được sự công nhận từ bên ngoài. Sau đây là một vài câu trả lời. Nhìn qua danh sách. Ghi chú lại bất kì cách nào bạn dùng. Thêm vào danh sách những hành động nào của chỉ riêng bạn. Viết vài ví dụ. Hỏi người khác phản hồi về những việc họ nghĩ là bạn đang tìm kiếm sự công nhận:
● Chải chuốt mái tóc thật mướt
● Tỏ ra thông thái
● Giọng nói thỏ thẻ, nhẹ nhàng
● Tỏ ra vị kỷ
● Khác biệt với những người đàn ông khác
● Không bao giờ say xỉn
● Trau chuốt vẻ ngoài
● Trở thành 1 vũ công giỏi
● Trở thành 1 người yêu tốt
● Không bao giờ nổi giận
● Làm người khác vui
● Làm 1 nhân viên tốt
● Ô tô sạch sẽ
● Phối đồ đẹp
● Dễ chịu
● Tôn trọng phụ nữ
● Không bao giờ xúc phạm ai
● Ra vẻ như 1 người cha tốt
CÁCH MỘT NICE GUY SỬ DỤNG TRÓI BUỘC
Cal là 1 Nice Guy điển hình trong việc sử dụng trói buộc để tìm kiếm sự công nhận. Cal tìm kiếm công nhận bằng cách luôn ở trong tâm trạng tốt, lái chiếc xe đẹp, ăn mặc chỉnh tề, có vợ đẹp con xinh. Giờ hãy mổ xẻ xem Cal làm cách nào để được công nhận.
Cal thích cho cô con gái 14 tháng tuổi diện những chiếc váy xinh xắn và dẫn cô bé đi dạo công viên. Vào ngay giây phút đầu tiên vận đồ cho cô bé con, anh ta vô thức gắn liền giá trị và con người anh với việc được công nhận là 1 “người cha tốt”. Anh ấy biết rằng người khác sẽ nhìn con bé và cười. Vài người sẽ bàn tán, những người khác sẽ dừng lại hỏi thăm hay khen rằng đứa bé rất xinh. Những sự chú ý này khiến Cal cảm thấy tốt hơn về bản thân.
Trớ trêu thay, không một ai đánh giá Cal dựa vào những thứ ràng buộc kia. Hơn nữa, việc anh ta phụ thuộc vào những tác nhân bên ngoài đã ngăn mọi người hiểu hơn về con người thực sự của anh. Không gì trong những điều trên làm nên còn người anh ta. Tuy nhiên, nó lại là thứ anh ta tin là giúp anh có giá trị
TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN CỦA PHỤ NỮ
Nice Guy tìm kiếm sự công nhận bên ngoài trong mọi tình huống, và nó đặc biệt quan trọng trong mối quan hệ với phụ nữ. Nice Guy coi sự tán thành của phụ nữ như 1 sự công nhận tối thượng. Dấu hiệu tán thành của phụ nữ có được hiểu như khao khát làm tình, có những hành động khiêu gợi hoặc chỉ đơn giản là 1 nụ cười, 1 cái chạm hay sự chú ý. Và ở phía ngược lại, Nice Guy diễn giải tâm trạng không vui của phụ nữ thành cô ấy không chấp nhận hay tán thành gã.
Và còn vô số những hành vi tiêu cực như vậy.
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ khiến Nice Guy luôn luôn để ý triển vọng về độ cởi mở của cô (the possibility of a woman’s availability). Triển vọng về sự sẵn sàng(the possibility of availability)
là một thuật ngữ tôi dùng để đo độ sẵn sàng làm tình của phụ nữ. Vì Nice Guy xem sex như hình thái cao nhất của sự chấp nhận, và gã tin rằng phụ nữ cần tâm trạng tốt trước khi làm tình, nên gã sốt sắng làm vừa lòng cô gái mà gã khao khát. Hơn nữa, nếu cô ấy tức giận, áp lực, hay tâm trạng không tốt, gã tin rằng phải làm gì đó ngay (nói dối, đưa ra giải pháp, hi sinh bản thân, thao túng).
Triển vọng về sự sẵn sàng lan rộng hơn cả sex. Vì Nice Guy được dạy rằng không được làm phụ nữ phật ý, gã luôn rất thận trọng khi phản hồi lại tâm trạng và khao khát của những phụ nữ. thậm chí là cả với mấy ả gã không hề có ý định lên giường.
Tìm kiếm sự công nhận từ phụ nữ đã trao cho họ quyền lực để lèo lái mối quan hệ. Nice Guy thường phản hồi rằng tâm trạng của gã bị cuốn theo cảm xúc của đối tác. Nếu cô ấy vui vẻ, gã cũng cảm thấy thế. Còn nếu cô ấy bực dọc, cáu gắt, gã lại cảm thấy lo lắng cho đến khi cô ây bình tĩnh trở lại. Sự liên kết này sâu sắc đến mức nhiều Nice Guy nói với tôi rằng họ cảm thấy thật tệ khi cảm thấy vui vẻ trong lúc đối tác thì không.
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ đưa cho phụ nữ quyền lực để định nghĩa và định giá đàn ông. Nếu 1 người phụ nữ nghĩ rằng anh ta “sai” hoặc là “1 thằng dở”, Nice Guy sẵn sàng tin rằng cô ta đã đúng. Kể cả khi 2 người bất đồng, ở 1 mức nào đá gã sẽ nghĩ rằng cô ta là phụ nữ, cô ta luôn đúng. (1 Nice Guy hỏi tôi “Nếu 1 thằng đàn ông nói mà không cô gái nào ở đó để nghe, anh ta có sai không?”).
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ tạo ra cơn thịnh nộ dành cho phụ nữ. Mặc dù hầu hết Nice Guy nói rằng “yêu” phụ nữ, sự thật là, hầu hết lũ này đều có sự giận dữ điên cuồng dành cho phụ nữ. Đó là bởi vì con người có xu hướng khinh rẻ những gì mà ta thần thánh hóa. Khi vị thần đó xử sự theo cách ta không muốn, ta sẽ phản ứng theo 2 trường hợp. Hoặc là ta sẽ tăng cường thờ phụng, hoặc là chửi mắng trong phẫn nộ. Khi Nice Guy tôn thờ một cô gái và cố gắng có được sự công nhận, sớm hay muộn sự tôn sùng đó sẽ chuyển thành tức giận khi tất cả những “vật cống” không tương xứng với những gì gã mong mỏi. Vậy nên cũng chả có gì lạ khi 1 Nice Guy tuyên bố tình yêu bất diệt dành cho 1 cô gái và tức tối gọi cô là “c** đ*” không lâu sau đó.
Tôi phát hiện rằng Nice Guy mà cong thì cũng nhạy cảm như trai thẳng khi tìm kiếm sự công nhận. Chừng nào còn tự thuyết phục không thể quyến rũ được phụ nữ, gã còn đánh lừa bản thân rằng phụ nữ không hề có quyền lực gì kiểm soát được gã.
Bài thực hành số #5
Nếu bạn không còn quan tâm người khác nghĩ gì về mình, cuộc đời bạn sẽ trông như thế nào?
Nếu bạn không còn bận tâm việc tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ, bạn muốn mối quan hệ với người khác giới tiến triển ra sao?
NGHỆ SĨ CHE ĐẬY
Khi con trai tôi, Steve, mới 9 tuổi, vô tình chọc một lỗ trên bàn ăn bằng bút bi. Khi cu cậu nhận ra mình đã làm sai thì nó đã ngay lập tức báo cho mẹ. Steve có được sự xẩu hổ thích đáng và lành mạnh với lỗi lầm này. Nó biết hành động đó đã tác động đến cái bàn và phải chịu trách nhiệm. Và quan trọng nhất, nó biết nó không hề xấu.
Nếu tôi làm việc gì khi còn là 1 đứa trẻ (hay sau này lớn lên), tôi bị ảnh hưởng bởi “Toxic Shame” và dùng mọi cách để che giấu hay chối bỏ những thứ đã làm. Tôi đã bị thuyết phục rằng có ai đó sẽ tức giận và không còn yêu quý tôi nữa. Tôi đã sống cùng nỗi sợ và một nỗi lo thường trực sẽ có ai đó phát hiện ra.
Rất nhiều Nice Guy nói rằng họ đã có nhiều lần trong tình huống giống như Steve. Và không có ngoại lệ, từng người họ thú nhận đã làm ngược lại với Steve – cố gắng che giấu nó đi.
Như đã nói ở trên, mọi thứ 1 Nice Guy làm chỉ là cố ý hoặc vô thức tính toán đề nhận được sự ủng hộ và né tránh sự phản đối. Vì Nice Guy không tin rằng bản thân con người gã đã rất OK, gã luôn coi bất kì lỗi lầm hay vết nhơ nào đó là chứng cớ khiến gã xấu xa và không còn đáng yêu. Gã tin rằng nếu ai đó nhìn thầy gã tệ thế nào, gã sẽ tổn thương, xấu hổ và bị ruồng bỏ. Kết quả là, Nice Guy là những nghệ sĩ che đậy tuyệt vời.
Nice Guy tin rằng gã phải che giấu hoặc đánh lạc hướng khỏi bất kì thiếu sót nào mọi người có thể nhìn thấy
● Khi quên mất gì đó
● Khi đến muộn
● Khi hàm hỏng thứ gì
● Khi không hiểu cái gì
● Khi làm sai
● Khi cảm thấy chản nản
● Khi cảm thấy đau đớn
● Khi làm rối tung mọi thứ
Thứ Nice Guy phải giấu thường là những thứ dễ thấy nhất và là 1 phần của giống loài Homo-sapien
● Gã có nhu cầu nhục dục
● Gã cũng phải tiểu tiện và đại tiện (có ai từng không dám xin đi vệ sinh vì xấu hổ chưa?)
● Gã đang dần già đi
● Đầu gã đang hói dần
● Gã có những nhu cầu riêng
● Gã không hề hoản hảo
Bài thực hành số #6
Hãy nhìn lại danh sách phía trên. Viết lại những tình huống mà bạn đã cố gắng che giấu hay đánh lạc hướng khỏi 1 lỗi lầm nào đó. Bạn nghĩ che giấu điều gì đó với những người bạn yêu quý hiệu quả ra sao?
CHE GIẤU NHỮNG BẰNG CHỨNG
Nice Guy tìm vô số cách sáng tạo để che đậy những thiếu sót và lỗi lầm, bao gồm:
Nói Dối
Hầu hết Nice Guy tự hào về sự thành thực và đáng tin cậy. Mỉa mai thay, Nice Guy về cơ bản thường không thành thật. Nice Guy nói dối, một phần sự thật và bỏ quên chi tiết nếu họ tin rằng sẽ ngăn được mọi người tập trung vào hắn theo cách tiêu cực.
Dựa Vào Khoản Tín-Dụng-Việc-Tốt
Vì Nice Guy cố gắng đấu tranh để trở nên tốt, cho đi và quan tâm, gã tin rằng những hành động này như 1 khoản tín dụng sẽ bỏ qua hết những lỗi lầm gã làm. Một phần niềm tin của Nice Guy rằng nếu hầu hết mọi việc hắn làm đều tốt, thì không ai sẽ để ý đến khi hắn làm sai.
Sửa Chữa
Người trưởng thành chịu trách nhiệm cho hành động của họ. Khi họ mắc lỗi và cư xử không chính chắn, họ xin lỗi, cải thiện và khắc phục hậu quả. Ngược lại, Nice Guy cố gắng sửa chữa tình hình bằng cách làm mọi thứ để người kia nguôi giận.
Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý (Defend Explain Excuse Rationalize)
Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý là những hành vi dựa trên nỗi sợ để đánh lạc hướng những người khác khỏi lỗi lầm của và “sự tồi tệ” của Nice Guy. Gã thường sử dụng Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý khi gã làm gì sai trái hoặc không có khả năng làm gì và ai đó (thường là vợ, đối tác, sếp) đang đe dọa và sắp nhấn chìm gã trong sự tức giận.
Phản Khách Vi Chủ (ND: mượn từ của Tôn tử)
Nếu ai đó tức giận về 1 Nice Guy hay chỉ ra lỗi lầm của gã, cơn xấu hổ làm gã bị tổn thương. Trong 1 nỗ lực để đánh lạc hướng bản thân và người khác, gã sẽ làm gì đó để kích động sự xấu hổ của người kia. Tôi gọi nó là Đổ Bỏ Nỗi Xấu Hổ (ND: shame dumping, như 1 chiếc xe rác mang theo sự xấu hổ từ người này đổ cho người khác). Chiến thuật vô thức này dựa trên niềm tin rằng nếu gã chuyển được trọng tâm sang lỗi sai của kẻ khác, gã có thể thoát khỏi sự chú ý. Những kĩ thuật tiêu biểu bao gồm trách mắng, lôi lại quá khứ, làm chệch hướng và chỉ ra thiếu sót của người kia.
Ranh Giới
Nice Guy dựng lên 1 ranh giới ngăn người ngoài đến quá gần. Dễ hiểu thôi, điều này cho gã sự riêng tư, và cùng bảo vệ gã khỏi hậu quả của việc bị phát hiện. Những ranh giới này có thể bao gồm: Nghiện ngập (thức ăn, sex, TV, bia rượu, công việc,…), Sự hóm hỉnh, Tài chế nhạo, Đề cao cái tâm hồn/tính cách bên trong, Chủ nghĩa hoàn hảo và Sự cô lập.
Chàng Trai Teflon (ND – Teflon: 1 hợp chất polyme cách điện, không cháy, chống dính, không bị ăn mòn hay phản ứng kể cả với acid)
Dẫu cho bao nhiêu cố gắng để 1 Nice Guy có ngoại hình tốt và được mọi người yêu quý, những cơ chế phòng vệ trên cũng giữ mọi người xa cách. Như hầu hết các hình mẫu Nice Guy, những hành vi vô thức đó đi ngược lại những gì mà Nice Guy khao khát. Trong khi mong cầu tình yêu và sự kết nối, hành động của gã tạo ra một bức tường vô hình ngăn mọi người tiến đến gần gã.
Nice Guy mất nhiều thời gian và khó khăn mới nhận thức được con người không được tạo ra để trở nên hoàn hảo. Con người được tạo ra để chia sẻ những sở thích, vấn đề và là một nguồn năng lượng sống riêng biệt.
Con người phải kết nối với nhau. Cố gắng che đậy bản chất và tạo nên một hình ảnh hoàn hảo khiến anh ta trở nên mập mờ, khó xử , tẻ nhạt và vô vị. Tôi thường coi những Nice Guy như những chàng trai Teflon. Chúng miệt mài trở nên trơn tru đến mức không gì có thể bám dính lên chúng. Không may là cái vỏ Teflon ngăn cản người khác hiểu rõ con người hắn. Thật bi hài rằng chính sự không hoàn hảo lại là cái kéo con người lại gần nhau hơn.
Bài thực hành số #7
Bạn có tin rằng người khác có thể nhìn thấy mặt không hoàn hảo mà vẫn yêu quý bạn?
Bạn sẽ thay đổi bản thân thế nào nếu biết rằng người quan tâm đến bạn sẽ không bao giờ bỏ đi hay ngững yêu quý bạn – cho dù có ra sao?
TỰ CÔNG NHẬN
Hồi phục sau Hội chứng Nice Guy bao gồm thay đổi paradigms cốt lõi (xem lại chương 1). Thay vì tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài và né tránh sự phản đối, Nice Guy muốn quay đầu phải bắt đầu từ việc tìm kiếm sự công nhận bởi người duy nhất thật sự quan trọng – chính bản thân.
Mỉa mai thay, khi Nice Guy tập trung yêu quý bản thân, gã bắt đầu trải nghiệm sự thân mật và kết nối với người khác, điều mà gã từng thèm thuồng ghê gớm. Để giúp cho quá trình hồi phụ dễ dàng hơn, Nice Guy có thể
● Nhận diện những cách tìm kiếm sự công nhận
● Chăm sóc tốt cho bản thân
● Đưa cho bản thân những khẳng định tích cực
● Dành nhiều thời gian một mình
● Biểu lộ con người thật cho người “an toàn” (ND: người tích cực, đủ sự tin tưởng và quan tâm).
NHẬN DIỆN NHỮNG CÁCH TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Nghe có vẻ kỳ quặc nhưng Nice Guy cần phải thực hành sống đúng với bản thân. Một cách để bắt đầu quá trình là chú ý đến những lúc cố gắng gây ấn tượng hay giành lấy sự công nhận. Nice Guy đang phục hồi có thể quan sát bản thân khi giành nhiều thời gian hơn cho mái tóc, giữ cửa cho người khác, lau dọn nhà bếp hay dắt đứa con đi dạo – chỉ để được chú ý và ngưỡng mộ.
Khi gã bắt đầu để ý việc phải tốn quá nhiều thời gian và năng lượng để thu thập sự chú ý, gã có thể bắt đầu sống kiểu sống hướng vào trong (inside out), tức là thay vì tìm kiếm sự chấp thuận và công nhận từ bên ngoài, gã sẽ hướng sự chú ý vào bên trong. Trong khi đó, gã có thể bắt đầu tự vấn bản thân những câu hỏi quan trọng “Tôi muốn gì”, “Điều gì tôi cảm thấy đúng”, “Điều gì khiến tôi hạnh phúc”.
Như đã nói ở trên, Cal là một ví dụ về cách Nice Guy dùng sự trói buộc – những thứ bên ngoài để tìm kiếm giá trị. Trong một liệu trình điều trị cá nhân, tôi yêu cầu Cal viết ra 1 danh sách giúp anh ta có được sự công nhận từ người khác. Tuần sau đó anh ấy mang đến 1 danh sách dài 2 trang. Tôi khuyến khích anh ấy chọn ra 1 cái và quan sát cách anh ấy sử dụng trong tháng tới.
Cal quyết định tập trung vào chiếc xe. Cal giữ nó sạch bóng, từ trong ra ngoài. Anh ấy tin rằng nó là thứ gây ấn tượng với người khác và khiến họ yêu quý anh. Anh ấy quyết định không rửa hay hút bụi nó trong 1 tháng. Khi làm thế, anh ấy để ý đến trạng thái bản thân và cách người khác phản ứng.
Vì Cal sống ở khu vực Seattle, chiếc xe nhanh chóng phủ 1 lớp bụi xém do nước mưa và bụi bẩn. Vô số lần anh chống lại thôi thúc phải rửa xe. Khi đánh xe trên phố, anh ấy chắc mẩm mọi người nhìn chiếc xe bẩn thỉu và phán xét anh. Khi đi làm hay đến nhà người bạn, anh ấy chờ ai đó chê trách. Khi con gái anh dùng ngón tay để vẽ linh tinh trên xe, nó gần như quá giới hạn chịu đựng của anh.
Vào cuối tháng, Cal rửa xe và đánh bóng chiếc xe, anh ấy cảm thấy nhẹ nhõm. Và thật bất ngờ, không ai bình luận gì về chiếc xe bẩn và cũng chả ai ngừng yêu quý anh. Tương tự thế,rửa xe không khiến ai quý anh hơn hay mang đến cho anh những người bạn mới
Bài thực hành số #8
Hãy trở lại với danh sách những hành vi tìm kiếm sự công nhân ở đầu chương này. Chọn 1 việc trong số đó và làm 1 trong 2 cách sau:
1) Tạm ngừng hành động đó trong 1 khoảng thời gian. Nói với người xung quanh về việc này. Nếu bạn thất bại, hãy nói với người “an toàn” về nó. Và sử dụng lần sơ suất này để cảm thấy nhu cầu tìm kiếm sự công nhận trong 1 khoảnh khắc.
2) Cố ý thực hiện nó nhiều hơn. Điều này có thể ko hợp lý lắm, nhưng đây là cách tốt để tìm hiểu về hành vi vô thưởng vô phạt. Quan sát cảm giác của bạn khi cố gắng nhiều hơn để có được sự công nhận từ bên ngoài.
CHĂM SÓC TỐT CHO BẢN NGÃ (THE SELF) GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Chăm sóc tốt cho bản ngã rất quan trọng khi nỗ lực thay đổi niềm tin vào bản thân. Nếu Nice Guy tin rằng gã chẳng có mấy giá trị, những hành động với bản thân sẽ phản chiếu điều đó. Khi một Nice Guy đang phục hồi bắt đầu chủ tâm quan tâm với bản thân, những hành động đó hàm ý rằng gã xứng đáng với thứ gì đó.
Khi tôi đề cập tới vấn đề này cho Nice Guy, họ chẳng thể nào nghĩ ra quá 1 hay 2 thứ để cải thiện bản thân. Chúng ta sẽ chung tay suy nghĩ và tạo ra 1 danh sách những thứ có thể làm. Những việc tốt này có thể từ những điều nhỏ nhất như uống nhiều nước hay đánh răng đến những thứ to tát hơn như đi du lịch hay mua chiếc xe mình luôn ao ước. Dưới đây là một vài việc:
● Tập thể dục, chạy bộ
● Ăn đồ tốt cho sức khỏe
● Ngủ đủ giấc
● Thư giãn, vui chơi
● Đi massage
● Tụ họp với hội bạn
● Mua đôi giày mới
● Đánh bóng đôi giày
● Chăm sóc răng
● Khám sức khỏe
● Nghe nhạc
………
Càng nhiều thứ Nice Guy làm cho bản thân, gã càng cảm thấy không thoải mái. Gã có thể cảm thấy hoảng sợ, lo lắng, tội lỗi hay bối rối. Những thứ này là kết quả của thứ gọi là bất hòa nhận thức (cognitive dissonance).
Khi Nice Guy làm gì đó tốt với bản thân, gã đang làm việc hàm ý rằng gã có giá trị. Điều này mâu thuẫn với niềm tin sâu thẳm rằng gã vô dụng. Kết quả là, gã sẽ trải nghiệm sự bất hòa – sự xung đột của 2 thông điệp trái ngược nhau. Theo thời gian, 1 trong số đó sẽ thắng. Tôi khuyến khích Nice Guy tiếp tục đối xử tốt với bản thân, không quan trọng nó khó chịu bao nhiêu. Theo thời gian, thông điệp cốt lõi của quá khứ sẽ bị thay thế bởi niềm tin mới và chính xác hơn phản ánh giá trị vốn có của gã.
Todd, được giới thiệu từ đầu chương, dành quá nhiều thời gian tìm kiếm sự công nhận của người khác nên hầu như không làm gì cho bản thân. Nhờ sự động viên của anh em trong nhóm “No More Mr. Nice Guy!”, Todd quyết định cố gắng làm điều gì đó cho bản thân, bắt đầu từ việc tự mua cho mình tất và đồ lót.
Sau 1 vài tuần, anh ấy bắt đầu 1 chế độ tập luyện và đi tập thường xuyên. Mặc dù nó gây ra cảm giác tội lỗi, anh ấy bắt đầu đi massage mỗi tuần. Sau 6 tháng, Todd quyết định tiêu $2000 để tham gia 1 câu lạc bộ độc thân. Anh ấy chia sẻ rằng mặc dù thi thoảng có giọng nói rằng anh ấy không hề xứng đáng với nó, nhưng làm vậy là một trong những sự khẳng định mạnh mẽ nhất anh từng làm. 1 vài tháng sau đó, anh ấy nói rằng đã có 2 cuộc tình với 2 người phụ nữ khác nhau, và cả 2 đều thích anh vì chính bản thân anh ta.
Bài thực hành số #9
Bắt đầu với danh sách ở trên và thêm vào những thứ bạn có thể làm cho bản thân. Đặt ở đâu đó dễ nhìn và chọn ít nhất một việc mỗi ngày để làm
KHẲNG ĐỊNH BẢN THÂN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Sự công nhận tích cực có thể thay đổi niềm tin cốt lõi của 1 Nice Guy về bản thân. Điều này thay thế thông điệp đã cũ và sai lệch về giá trị của 1 Nice Guy bằng những thông điệp mới và thực tế hơn. Khi được sử dụng 1 mình, tác dụng của những khẳng định này đều ngắn hạn. Đó là bởi nó đi ngược lại niềm tin xa xưa và sâu thẳm nhất mà Nice Guy nghĩ về bản thân. Sự xác nhận chỉ có hiệu quả khi đứng cùng với những quá trình thay đổi niềm tin cốt lõi khác.
Bài thực hành số #10
Lập 1 danh sách những xác nhận tích cực về bản thân. Viết chúng lên giấy ghi nhớ và dán ở nơi vừa tầm mắt. Thay thế thường xuyên để lúc nào cũng trông mới. Khi đọc những xác nhận đó, hãy nhắm mắt và hoàn toàn nắm rõ nghĩa từng từ. Quan sát những khuynh hướng của tâm trí đang cố chối bỏ nó để trở lại với niềm tin sâu thẳm kia
Đây là những xác nhận bạn có thể dùng:
“Tôi đáng mến như chính con người tôi”
“Tôi hoàn toàn không hoàn hảo”
“Nhu cầu của tôi cũng quan trọng”
“Tôi là người mạnh mẽ và quyền lực”
“Tôi có thể đối diện mọi thứ”
“Mọi người yêu mến và chấp nhận con người tôi”
“Rất bình thường khi cư xử như một con người bình thường và mắc lỗi”
“Tôi là người duy nhất tôi cần làm hài lòng”
DÀNH NHIỀU THỜI GIAN MỘT MÌNH GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Dành nhiều thời gian hơn một mình là một quy trình quan trọng để trở lại bình thường và thoát khỏi Hội chứng Nice Guy. Khi ở một mình, Nice Guy sẽ phát hiện ra gã là ai, gã thích gì và gã làm thế nào để điều khiển cuộc đời gã. Tôi đặc biệt khuyến khích Nice Guy nên tìm kiếm nơi nào không ai biết đến. Khi đó, Nice Guy có ít lý do hơn để tìm kiếm sự công nhận của người khác, và ít nhu cầu phải cho giấu lỗi lầm. Khi ở một mình, Nice Guy có thể nhìn lại bản thân và phương hướng cuộc đời. Đây cùng là 1 dịp tốt để luyện tập chịu trách nhiệm cho nhu cầu bản thân.
Khi ở một mình, Nice Guy đang phục hồi có thể làm bất kì điều gì mà không phải lấy lòng hay thỏa hiệp. Gã sẽ được đi ngủ và thức dậy bất kì khi nào gã muốn. Gã tự quyết định mình sẽ ăn gì và lúc nào. Gã sẽ được quyết định mình đi đâu làm gì. Ở một mình tức là không phải nhìn trước ngó sau, tìm kiếm sự công nhận, hi sinh bản thân hay cố sửa lỗi lầm người khác.
Dành nhiều thời gian một mình hơn cũng giúp Nice Guy đang phục hồi đối mặt với nỗi sợ lớn nhất – sự cô độc và cô lập. Khi Nice Guy phát hiện rằng ở một mình không quá tệ, gã sẽ nhận ra không cần phải tiếp tục các mối quan hệ độc hại, khoan dung với những hành vi không thể tha thứ hay thao túng người khác để thỏa mãn nhu cầu bản thân.
Thời gian ở một mình là hiệu quả nhất khi Nice Guy có thể quan sát xu hướng tự đánh lạc hướng bản thân bằng những thứ nghiện ngập như cố gắng bận rộn, dùng sex, đồ ăn, rượu bia để giải trí. Viết nhật kí trong khoảng thời gian này đặc biệt hữu ích. Vài khoảnh khắc sáng suốt tôi trải nghiệm trong đời đều là một mình khi đi cắm trại cuối tuần, những lần trốn tránh kéo dài hàng tuần và những khi vợ tôi xuống phố.
Bài thực hành số #11
Lập 1 kế hoạch cuối tuần leo núi hoặc đi biển. Nếu có thể, vạch kế hoạch cho 1 kỳ nghỉ cho 1 tuần hoặc hơn để tới nơi mà không ai biết. Đi du lịch nước ngoài một mình nếu có thể. Sử dụng khoảng thời gian này như 1 cơ hội nhìn lại bản thân và soi chiếu. Mang theo nhật ký. Tự chăm sóc tốt bản thân. Mang theo ít sách và thực hiện các bài thực hành. Khi bạn trở về, quan sát bạn đã thay đổi ra sao và mất bao lâu để bạn quay lại nếp sống cũ.
BỘC LỘ BẢN THÂN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Khi Nice Guy cố gắng che giấu con người thật khỏi người khác, gã lại càng củng cố niềm tin cốt lõi rằng gã là 1 người tồi tệ và không được yêu mến. Thay đổi niềm tin cốt lõi này yêu cầu gã phải phơi bày con người thật ra, đào thải sự hổ thẹn vô lý này và tiếp thu nhiều hơn những thông điệp chính xác hơn những thứ từ hồi bé. Bởi vì sự cần thiết, quá trình này cần những người “an toàn”.
Việc tìm được những người “an toàn” ban đầu mang lại cảm giác hoảng sợ, nhưng đây là việc tuyệt đối cần thiết. Gã Nice Guy đang phục hồi không thể làm điều này một mình. Người “an toàn” rất cần thiết để đảo ngược những niềm tin méo mó của Nice Guy về giá trị bản thân.
Quá trình này cần xây dựng sự tin tưởng. Tôi khuyên Nice Guy đang phục hồi nên gặp người “an toàn” của mình một cách thường xuyên, và dần dần bắt đầu bộc lộ bản thân. Quá trình này bắt đầu từ việc nói về bản thân gã. Điều này bản thân nó đã gây cho gã không ít sự khó chịu. Theo thời gian, Nice Guy đang phục hồi bắt đầu bộc lộ những thứ mà gã cảm thấy ít thoải mái nhất khi người khác biết. Một khi niềm tin đã hình thành, gã có thể bắt đầu bộc lộ những thứ làm nên nỗi sợ và sự xấu hổ trong hắn. Tôi đã chứng kiến nhiều Nice Guy từ chỗ hay giấu diếm và lẩn tránh đã tự tin bộc lộ những bí mật sâu thẳm nhất với sự hiện diện của người “an toàn”.
Reid, một cái hủ hèm di động đang cố gắng cai rượu và là 1 thành viên của nhóm “No More Mr. Nice Guy” là 1 ví dụ hay về quá trình này.
Reid tham gia nhóm vào 1 buổi chiều, khá im lặng và tách biệt trong 30-40 phút đầu. Những người như Reid hoặc sẽ tham gia tích cực hoặc sẽ thu mình lại. Những lúc anh ấy im lặng là dấu hiệu của những cảm xúc điên cuồng. Và khi thời cơ đến, tôi bảo Reid rằng anh ấy có vẻ tách biệt và hỏi xem anh ấy đang cảm thấy thế nào.
Một khi cả nhóm quay sang nhìn anh, anh ấy dần chuyển từ tách biệt sang sợ hãi. “Tôi gần như không muốn đến hôm nay”, anh ấy thì thầm trong khi nhìn xuống đôi tay, “Thực tế là, tôi đã nghĩ đến việc rời khỏi nhóm.”
Một vài anh chàng khác nói lên mối quan tâm của cả nhóm và hỏi có chuyện gì đã xảy ra.
“Tôi chỉ cảm thấy thật tệ”, Reid tiếp tục, “Tôi đã làm nhiều thứ tồi tệ, và tôi không biết rằng có nên nhìn mặt các bạn không.”
1 ý nghĩ thoáng qua rằng những gì anh ấy đã làm có thể khiến cả nhóm phán xét anh ấy. Một thành viên hỏi rằng liệu anh ấy có vấn đề gì không.
“Không, tệ hơn cơ”, Reid Trả lời, “Tôi đã phá hỏng mọi thứ và tôi không chắc có nên nói cho các bạn không.”
Khi cả nhóm hỗ trợ và động viên, Reid đã phá vỡ sự sợ hãi và xấu hổ rồi bắt đầu cởi mở hơn.
“Tuần trước, tôi bị sếp khiển trách và sau đó tôi với vợ đánh nhau. Tôi cảm thấy chán nản đến mức ra ngoài và uống Vodka đến mức say không biết trời đất. Tôi tiếp tục chè chén sau đó và không thể ngăn bản thân dừng lại.”
Nước mắt lăn xuống và nỗi xấu hổ về việc nghiện rượu hiện lên trên gương mặt anh. Anh ấy đã cai rượu từ khi vào nhóm khoảng vài tháng trước. Anh ấy rất tích cực nhưng đã trải qua nhiều điều lầm lỗi và tái nghiện sau 12 năm phục hồi.
1 thành viên đưa anh ấy hộp khăn giấy và Reid lau nước mắt. Anh ấy tiếp tục câu chuyện và biểu lộ sự xấu hổ giữa những tiếng nức nở.
“Tôi đã ngựa quen đường cũ khi nói dối và thao túng. Tôi đang hoàn toàn mất kiểm soát.”
Tôi không biết anh ấy đã gọi hay gặp mặt người đỡ đầu từ khi chuyện này xảy ra. Anh ấy gật đầu và nói rằng anh ấy đã phạm quá nhiều sai lầm đến mức không nghĩ là còn ai có thể quan tâm đến anh.
Nhiều người bảo họ không hề nghĩ rằng việc anh làm là xấu, và cùng không hề phán xét anh. Họ thấy anh đang đau khổ. Họ nói rằng họ tôn trọng anh vì anh ấy đã tham gia nhóm và bộc lộ những gì đang xảy ra, ngay cả khi anh cảm thấy xấu hổ về điều đó.
1 lúc sau, Reid tiếp tục, “Đó không phải tất cả. Còn nữa.” Anh ấy bắt đầu nức nở lần nữa. Anh ấy đưa tay lên trán và gật đầu như một cách thể hiện sự kinh tởm bản thân.
“Nó ngày càng tệ hơn, tôi đến xem peep show (ND: 1 kiểu xem phim khiêu dâm, khách đến trả tiền và xem qua 1 lỗ nhỏ, tạo cảm giác như đang nhìn trộm) 2 lần 1 tuần,” Anh ấy nhìn xuống sàn và ánh mắt đưa qua đưa lại 1 cách vô thức. “Tôi đang làm mọi thứ rất tốt,” anh ấy nghẹn ngào giữa những tiếng nấc, “Giờ đây tôi đã phá tan tất cả. Tôi thực sự cảm thấy vô giá trị và không còn thiết sống nữa.”
Trong thời gian còn lại, mọi người cố gắng giúp đỡ Reid và động viên anh ấy vượt qua cơn xấu hổ. Họ chắc chắn anh không hề xấu và không ai phán xét điều gì. Ngược lại, họ còn tôn trọng anh vì đã nói lên sự xấu hổ và nỗi đau của mình. Họ động viên anh nói chuyện với vợ, gọi và hẹn gặp người đỡ đầu. Họ khuyến khích anh gọi điện cho 1 thành viên trong nhóm mỗi ngày trong tuần tiếp đó và cho họ biết điều gì đã diễn ra.
Khi Reid trở về nhà, hẳn nhiên anh ấy cảm thấy lay động và sợ hãi. Anh ấy cũng đã bỏ được gánh nặng và có được sự hỗ trợ của 1 nhóm thực lòng quan tâm tới anh và muốn anh ổn định trở lại. Không cần biết nỗi sợ bị đánh giá và bỏ rơi lớn bao nhiêu, điều đó không hề xảy ra. Thay vào đó, anh ấy nhận được 1 thông điệp rằng không gì làm cho tất cả anh em trong nhóm không còn yêu mến hay dừng quan tâm đến anh.
LỘT BỎ LỚP VỎ CŨ
Khi 1 Nice Guy đang phục hồi xả bỏ sự sợ hãi độc hại và tìm kiếm sự công nhận của bản thân, anh ấy bắt đầu nhận ra được vài sự thật quan trọng
● Anh ấy không hề xấu
● Anh ấy không việc gì phải tìm kiếm sự công nhận của người khác
● Anh ấy không cần phải che giấu lỗi lầm hay khuyết điểm của bản thân
● Mọi người có thể yêu mến anh vì chính bản thân anh
Khi 1 Nice Guy đang phục hồi bắt đầu áp dụng những nguyên tắc được mô tả trong chương này, anh ấy có thể nắm được thực tế rằng anh ấy là 1 con người. Như bao người khác, Nice Guy cũng mắc lỗi, phán xét hay hành xử không phù hợp. Và hơn hết, phần con người không hề làm anh ta xấu đi cũng như không ngăn người khác dừng yêu mến anh.
Người không hoàn hảo có thể tạo kết nối với những người không hoàn hảo khác. Hầu hết mọi người có xu hướng bị thu hút bởi những người có gặp phải vấn đề nào đó và ý thức về bản thân. Tắc kè thường không lôi kéo được đám đông hay thu hút được nhiều sự tung hô.
Bằng việc xé bỏ lớp vỏ tắc kè và học cách làm hài lòng bản thân, Nice Guy đang phục hồi bắt đầu cảm nhận được sự thân mật và kết nối với những người anh ta luôn khao khát. Bằng việc học cách tìm kiếm sự công nhận của bản thân, anh ta bắt đầu lan tỏa năng lượng và uy tín để thu hút mọi người. Khi Nice Guy không còn tìm kiếm sự công nhận và dừng che giấu lỗi lầm, anh ta mở ra cánh cửa để có được những gì anh muốn trong tình yêu và cuộc sống.
==============================
